Dibra, përfaqësuese e “artit të ndërtimit”
FOTOREPORTAZH/
Qyteti i Dibrës identifikohet nga burimet historike që në shekullin II të Erës Sonë, me emrin “Deborus”. Në gjysmën e dytë të shekullit të 14-të u qeveris nga familja e Kastriotëve. Në vitin 1395 u pushtua nga osmanët dhe më pas u bë selia e Sanxhakut të Dibrës, ku në vitin 1440 Skënderbeu u emërua si sanxhakbej i saj.
Në shekullin e 16 ajo u zgjerua dhe u bë më e rëndësishme në shkëmbimet tregtare. Artizanët dhe ndërtuesit e Dibrës (muratorë dhe marangozë) ishin shumë të famshëm gjatë periudhës së vonë osmane. Si shembull përmendim shtëpinë e Refik Seljës, një banesë e ndërtuar në shekullin e 19-të dhe që përmbante një çardak të shquar në nivelin e sipërm dhe tavanet prej druri në dhomat e fqinjve. Qyteti sot ruan elementët mesjetarë, me çezma publike, të ndërtuara me gur në lagje të ndryshme.
Fotografitë e sjella nga këto ditë me borë në Dibër, tregojnë punën e disa prej zejtarëve më të mirë, mjeshtërve të drurit dhe ndërtuesit që vinin nga rajoni i Dibrës dhe njiheshin për aftësitë e tyre për të krijuar skulptura të detajuara dhe mbresëlënëse, për të pikturuar ikonat e bukura dhe për të ndërtuar arkitekturë unike.
Dibra ishte një nga tri shkollat e famshme në rajon dhe puna e tyre mund të shihet në shumë kisha dhe objekte kulturore në të gjithë Gadishullin Ballkanik. Sot Dibra njihet edhe si “Dibra e Madhe” për qytetin në pjesën e shtetit të Maqedonisë së Veriut dhe “Dibra e Vogël” (Peshkopia) në territorin e Shqipërisë, ku po ashtu spikat arkitektura e ndërtimit të banesave.
